Laatste stage!!

De laatste les die ik zal gaan geven in mijn 1^e jaar als student docent muziek zit er op!

Wat een heerlijk gevoel. Ik heb het dit jaar gewoon gedaan en ben er over het algemeen ook echt wel tevreden over. Ik heb gewoon zomaar ineens lessen gegeven op de basis- en middelbare school en dat geeft stiekem toch best een kick.

 

Vaak heb ik gedacht, zeker bij de middelbare school, is dit wat ik de rest van mijn leven wil gaan doen? Maar als ik dan weer lekker aan het werk ben met die leerlingen is het top.

Of ik het 5 dagen in de week wil gaan doen als ik klaar ben met deze studie? Absoluut NIET! Jeetje, wat is lesgeven vermoeiend en wat kunnen leerlingen vervelend doen!

En toch was het heel leuk en ontzettend leerzaam.

 

Iedere week weer het gezeur of ze eerder naar huis mochten, of ze eerder pauze mochten, dat ze keelpijn hadden en echt niet konden zingen, dat ze zich niet lekker voelden enz enz enz. Wat een ontzettend moeilijke leeftijd is de leeftijd van puber. Veel leerlingen zitten met zichzelf in de knoop en gaan ontzettend mee in het groepsgedrag, wat soms heel negatief uit kan pakken. Maar als je ze dan zoveel krijgt dat ze het interessant vinden wat je vertelt en dat ze gewoon luisteren dan geeft het zo’n kick!

 

Vandaag was een dag waarop de leerlingen presentaties moesten houden voor de rest van de klas. Ze moesten allemaal een artiest kiezen en daar over gaan vertellen, het liefst met luistervoorbeelden en/of foto’s. Vorige week hadden ze tijdens de les al een uurtje de tijd gekregen en nu moesten ze het doen voor de klas.

Dit bleek toch nog best spannend te zijn. Het drukke, altijd kletsende jongetje werd ineens weer een lieve, schattige en bange basisschool leerling. De stoere jongen begon ineens te giechelen. En de brutale meisjes stonden erg onzeker voor de klas.

Zelf zeggen ze natuurlijk dat ze het helemaal niet eng vinden en maken ze er grapjes over maar hun lichaamstaal zegt genoeg!

De leerlingen hadden echt goed gewerkt (de meeste in ieder geval). Ze hadden goede presentaties en brachten de informatie enthousiast over. Wat ik wel heel erg merkte is dat deze leerlingen nog alles oplezen. Ze vertellen vrijwel niets uit hun hoofd. Vinden het met blaadje een stuk veiliger.

Ik was behoorlijk onder de indruk van de keuzes van de leerlingen. Jimmy Hendrix was 1 van de artiesten, net zoals de Blues Brother. Toch wel heel cool!

 

De les was best rommelig maar als er een groepje aan de beurt was waren ze toch netjes stil en luisterden ze goed mee. Natuurlijk heb ik een paar keer in moeten grijpen omdat leerlingen door bleven praten maar ze waren leuk!

 

Er gingen ook vandaag weer een aantal dingen goed en fout maar daar wil ik nu niet te lang bij stilstaan. Het volgende schooljaar ga ik er met deze laatste tips en tops weer hard tegen aan.

 

Nu wil ik gewoon met een fijn gevoel deze stageperiode afsluiten! Blij dat het afgelopen is, en toch trots op het feit dat ik het toch maar even heb gedaan!

 

Dat alles natuurlijk niet zonder Kenza! Wat ben ik blij dat ik met haar op de middelbare school zat. Lekker de avond van te voren nog eventjes kletsen over onze o zo drukke klas maar de volgende dag toch weer vol goeie moed (en soms een beetje spanning) voor de klas gaan staan. Ik heb veel gehad aan Kenza tijdens deze stage. Zeker na die vreselijke rotdag een tijdje geleden. Toch wel heel fijn om met een vriendinnetje op dezelfde school te zitten!!

 

WOEHOE, WE ZIJN KLAAR JONGENS!!!

 

Column Klassieke muziek is niet aantrekkelijker te maken voor de jeugd.

 

Klassieke muziek is tuttig, voor nerds, het heeft iets gehoorzaams, het is stijf, keurig, plechtig, saai, stom, lelijk en zeker niet rebels. Dit zijn antwoorden die je krijgt als je aan jongeren de vraag stelt wat ze vinden van klassieke muziek. Deze antwoorden laten zien dat ze het echt niet interessant vinden. Ik, als jongere, heb eerlijk gezegd niet zo’n zin om in een muisstille zaal te zitten en een uur te luisteren naar een symfonie waar maar geen einde aan komt. Je probeert je hoest maar steeds in te houden en klapt altijd weer op de verkeerde moment. Maar is het niet mogelijk om klassieke muziek aantrekkelijker te maken voor de jeugd? Ik denk van wel!

Er wordt vaak bij voorbaat al gezegd dat jongeren klassieke muziek niet interessant vinden. Omdat men dit vooroordeel al heeft wordt er weinig aan gedaan om hier verandering in te brengen. Jongeren zijn de afgelopen halve eeuw veranderd. Ze zijn informeler geworden. Toch is de klassieke muziek setting nauwelijks veranderd.

Een poosje terug heb ik les gegeven op een middelbare school aan kinderen van 12 en 13 jaar oud. Ik ben de les begonnen met een popnummer van Robin Thicke waarin de 5^e symfonie van Beethoven word gebruikt: ‘Wow vet! Hij gebruikt klassieke muziek!’ Hierna heb ik een stuk van een ballet laten zien van Tsjaikovsky, het zwanenmeer. De leerlingen zaten met open monden te kijken. Ze vonden het echt mooi!

Dus zodra je de wereld van de klassieke muziek kan combineren met de wereld van de jeugd van nu vinden ze het ineens toch best leuk. Mensen veranderen, muziek verandert maar het lijkt alsof klassieke muziek niet meegroeit met de tijd. Wie weet dat als dat gebeurd we de jongeren over een tijdje terugzien in de klassieke concertzalen! Tot dan zou ik zeggen!

Essay Kunde, kennis of kick?

Muziek in de onderbouw: Kunde, kennis of kick?

 

Volgens Meneer ter Steege kun je met muziekonderwijs drie kanten uit. ‘Je kan er een kick van krijgen, veel over te weten komen of muziek maken.’ Je hebt de kick, de kennis en de kunde. Wat wordt er nou gebruikt in de onderbouw van de middelbare school? Of hebben ze er allemaal iets mee te maken?

Om daar achter te komen zullen we eerst wat andere dingen moeten bespreken. Want wat houdt muziek eigenlijk in als je het hebt over de onderbouw van een middelbare school? Hoe is het ontstaan?

 

In het artikel Cool, van Job ter Steege, wordt met veel respect gesproken over de twee aartsvaders van het Nederlandse muziekonderwijs. Hij heeft het hier over Willem Gehrels en Ad Heerkens.

Willem Gehrels werd in 1885 in Amsterdam geboren. In 1931 richtte Gehrels de volksmuziekschool op en hiermee trad een grote verandering op in het muziekonderwijs. Zijn doel was om ieder kind de gelegenheid te geven muzieklessen te volgen. Vóór zijn tijd kon de rijke bevolking enkel de lessen betalen. Daar moest verandering in komen, muzieklessen moesten bereikbaar zijn voor ieder kind.

Gehrels-aanhangers zijn wel de verdedigers van het ambacht van de Europese muziekcultuur. Kunde en kennis staan bij hen centraal.

Ad Heerkens werd geboren in 1913. Ook hij vond dat muziekonderwijs voor iedereen toegankelijk moest zijn maar de wereld van het kind zou het uitgangspunt worden. Heerkens werkte vanuit de vrije expressie van het kind. Kick en kennis staan bij hem centraal.

Met Willem Gehrels en Ad Heerkens is het muziekonderwijs dus begonnen maar hoe gaat het verder?

 

Muzieklessen in scholen kwamen pas na de twee wereldoorlog goed op gang. In deze periode werd het nog gezien als het ‘muziekuurtje’ voor de laagste klassen van de basisschool.

 

In 1971 was er een omslag in het muziekonderwijs. Muziek werd bijvoorbeeld een eindexamenvak, er kwam grafische notatie van muziek, de popmuziek wordt geaccepteerd in het onderwijs enz. De jaren ’70 zijn de magische jaren van het muziekonderwijs.

 

In de jaren ’80 en ’90 zijn er nog een aantal opwindende ontwikkelingen. Er komen reusachtige bezuinigingen waarmee minister Deetman alle leuke, opwindende dingen van de jaren ’70 laat verdwijnen. Ook de studie schoolmuziek kreeg steeds minder uren en er werd minder geregeld. Toch word in 1985 het vak muziek op de havo en vwo een ‘echt’ eindexamenvak. Ook krijgt popmuziek een belangrijke plek binnen de opleiding schoolmuziek op het conservatorium.

 

Hoe ziet het muziekonderwijs er nu uit?

Als je op zoek gaat naar de kerndoelen van de onderbouw van het middelbaar onderwijs zie je bijna onderaan het kopje kunst en cultuur staan. Na de doelen gelezen te hebben blijf ik met veel vragen zitten. Lees ze eerst zelf maar even:

 

Kerndoel 48: Produceren van kunst

Kerndoel 49: Eigen kunstzinnig werk presenteren 

Kerndoel 50: Leren kijken en luisteren naar kunst

Kerndoel 51: Verslag doen van ervaringen

Kerndoel 52: Reflecteren op kunstzinnig werk

 

Deze kerndoelen gelden zowel voor drama, beeldende vormgeving als muziek. Drie totaal verschillende vakken met 5 kerndoelen.

Is dit erg?

Ik vind van niet. De docent mag nu zelf beslissen wat hij of zij doet. Dat is als muziek docent helemaal niet verkeerd zou ik zeggen. Natuurlijk is er een centraal eindexamen waar je als docent naar toe moet werken en die theorie moet dus gegeven worden maar de docent mag zelf invullen hoe ze dat doet. Dat kunnen veel andere docenten niet zeggen!

Om weer terug te keren bij het onderwerp; kennis, kunde of kick. In de kerndoelen zie ik deze elementen niet heel duidelijk terug. De termen kennis en kunde kan ik er nog wel bij plaatsen, produceren van kunst, leren kijken en luisteren naar kunst. Maar de term kick vind ik niet terug. In de kerndoelen staat niets beschreven over de kick die je krijgt van muziek. Er wordt alleen maar vaag gesproken over wat je gedaan moet hebben als je klaar bent met je onderbouw en zelfs dat is nog vaag. Dus kennis, kunde of kick zie ik hier niet echt in terug! Jammer!

 

Naast deze kerndoelen zijn er wel nog een aantal standaards die gebruikt worden in het muziekonderwijs. In de eeuwen na de eerste muzieklessen bepaalden leraren vaak zelf de standaards voor de muziek. De organisatie National Association for Music Education, MENC, besloot een vast aantal algemene standaards te ontwikkelen. In 1994 werden deze gepresenteerd.

Deze standaards zijn:

-Zingen, alleen én in groepsverband, een variërend repertoire

-Het bespelen van een instrument in een variërend repertoire

-Improvisatie van melodieën, variaties en arrangementen

-Componeren van muziek volgens gespecificeerde richtlijnen

-Het lezen en noteren van bladmuziek

-Het luisteren naar, analyseren en beschrijven van muziek

-Muziek en muziekuitvoeringen evalueren

-De relatie leren begrijpen tussen muziek en andere vormen van kunst

-Muziek begrijpen in verhouding met geschiedenis en cultuur

Deze standaards zijn al een stuk meer gespecificeerd dan onze Nederlandse kerndoelen. Daarentegen ben je hierin wel een stukje minder vrij.

Het is maar waar jij voor wilt kiezen als muziekdocent. Kies je voor onze vage kerndoelen en ben je vrij of kies je voor deze standaards waarin je wat meer hou vast hebt.

Ook in deze standaards mis ik de term kick. Er staat genoeg in over wat je moet weten over muziek en wat je moet kunnen maar er staat weer niets over hoe cool muziek is.

 

Voor het schrijven van dit essay had ik nog nooit van de termen kunde, kennis of kick gehoord maar ik vind het drie erg goede termen die goed passen bij mijn idee van muziekonderwijs. Je moet in de lessen kennis opdoen over muziek. Het zou super zijn als alle leerlingen na mijn muzieklessen een instrument kunnen bespelen en ze er ook nog eens van uit hun dak gaan. Het enige dat ik een beetje mis bij deze termen is de emotie. Waar past deze in? Dat je leerlingen kunt raken met jou vak, muziek. En dat leerlingen zichzelf ook kunnen raken met muziek. Ik vind dat ongeveer het belangrijkste van muzieklessen. Dat je leert omgaan met emoties die je krijgt van muziek maken of luisteren. Ik vind emotie in geen van deze termen passen. Dat zou ik er graag nog aan toe willen voegen.

 

Wat ik in dit essay niet ga doen is een keuze maken tussen kunde, kennis en kick. Ik vind niet dat je deze woorden los van elkaar kunt zien als het gaat om muziekonderwijs. Zonder kennis kun je niet spelen. Je moet kennis over een instrument hebben om er muziek mee te maken. Als je niet weet dat je op de toetsen van een piano moet drukken als je er geluid uit wilt krijgen kom je niet ver met je kunde. Deze drie termen horen bij elkaar, zonder het een bestaat het andere niet.

Dus; muziek in de onderbouw: kunde, kennis EN kick!

 

Aantal woorden: 1137

 

Bronnenlijst:

 

Cool                                                                                                reader

De basisvorming in historisch perspectief                         reader

De schooltijd van meneer Mol                                                reader           

Van 15 naar 8 verplichte vakken                                                reader

Basisvorming                                                                                    reader

 

http://www.gehrelsmuziekeducatie.nl/

 

http://ko.slo.nl/kerndoelen/

 

http://www.minocw.nl/documenten/kerndoelen_onderbouwvo.pdf

http://www.menc.org/publication/books/standards.htm

Les over Nederpop!

Het is nu kwart over 10 en ik zit in de trein op weg naar Helmond. Na een zware en vermoeiende stagedag en stagereflectie moest ik snel even wat eten om vervolgens weer fris en fruitig klaar te staan voor mijn drama tentamen. Daarna nog heel gezellig even wat gedronken en nu maar mijn blog aan het typen.

Eerlijk gezegd is mijn stagedag alweer weggezakt door de drukte rond om het drama tentamen. Ik hoop dus dat ik nog wat interessante dingen kan melden in deze blog.

Algemene indruk: pittig en druk dagje.

De leerlingen waren flink druk en ik merkte dat ik ze hier op sommige momenten ook echt de ruimte voor gaf. Helemaal niet slim natuurlijk maar het gebeurde gewoon.

 

Wat gingen we deze les doen?

De klas had vorige week aan mij gevraagd wanneer we het nou eens over Nederlandse muziek zouden hebben. Nu realiseer ik me dat ik helemaal niet heb gezegd dat ik dat onderwerp had gekozen omdat zij het vorige week graag wilden, erg jammer bedenk ik me nu.

Deze les zouden we het gaan hebben over nederpop. Om te beginnen weer onze gebruikelijke uitleg over wat het inhield en de geschiedenis ervan met luistervoorbeelden. Daarna gingen we this ain’t gonna work van Alain Clark zingen. En het laatste lesuur (we geven een blokuur les) moesten de leerlingen in een computerlokaal (EINDELIJK RUST!!) aan een presentatie van 5 minuten over een artiest gaan maken die ze volgende week uit moeten voeren.

 

Hoe ging het?

Moeilijke vraag. Op zich vond ik het helemaal niet heel slecht gaan maar toch ging ik met een bedrukt gevoel weg van stage. Was toch niet tevreden.

Ik vind de leerlingen echt allemaal  zo leuk maar Gwen begon de dag al van: ‘oooh, ik geef volgend jaar die sportklas 1 echt aan een andere docent, wat zijn zij druk!!’ terwijl ik de leerlingen nog niet had gezien. Daardoor begint het al een beetje negatief.

Ik probeerde in het begin heel positief te blijven en dat lukte op zich wel goed alleen aan het einde van het eerste lesuur had ik het even helemaal gehad.

Zowel Christian als Jose kwamen vandaag kijken dus dat is dan toch wel een beetje spannender!

De klas was echt behoorlijk druk en ik moest steeds weer op stilte vragen, heel jammer eigenlijk. Ze hadden het wel steeds over het onderwerp waar we mee bezig waren maar toch vervelend als er de hele tijd ‘geschreeuw’ door de klas is. Als mijn leerlingen namelijk gaan roezemoezen moet dat meteen gewoon op praatniveau en dan 28 leerlingen tegelijk word HERRIE!

Een aantal keer ben ik er over heen gaan schreeuwen maar dat is natuurlijk helemaal niet slim! Hier kwam ik dan ook wel vrij snel achter waardoor het even minder werd. Ik heb dat echt nog nooit gedaan dus snap niet zo goed waarom ik het nou deed..

 

Tips en tops van Jose, Kenza en Christian?

+Je wacht op stilte en op het moment dat het stil is praat je zelf ook wat zachter. Heel prettig, dan hou je de ‘rust’ in de klas

-Als je nou denkt dat ze echt niet goed naar je luisteren kun je met een ‘strafmaatregel’ komen. Dus geen straf geven maar een dreigement; als de eerstvolgende die door me heen praat krijgt een rode kaart. Is niet leuk, maar met zo’n grote klas heb je soms geen keus. Vraag aan klasgenootjes!! Wat vinden jullie hier van?? Ik vind nog steeds dat je eerst de stappen van Susan moet volgen. Dit deze les inderdaad te weinig gedaan!

-Tel af!! (OEPS VERGETEN!)

+Je zingt het goed voor! Heel duidelijk

-Stel voor het luisterfragment duidelijk de vraag waar ze op moeten letten. De vraag valt nu een beetje weg. (deed het op weg naar de laptop, als je een vraag wilt stellen dus dat nog doen als je stil staat. Dat is een goede tip!)

+Veel complimentjes gegeven

 

Wat te doen volgende week?

Volgende week is het de laatste les. Toch wil ik dan nog wat dingen uitproberen.

Een ding is om bij de deur te gaan staan als de leerlingen binnen komen en de leerlingen dan persoonlijk aanspreken. ‘Goedemorgen’ ‘Wat een leuke schoenen heb je aan!’ ‘Hoe gaat het?’ enz. Gewoon een aantal persoonlijke dingen tegen de leerlingen zeggen. Eens uitproberen hoe dit werkt bij mijn klas.

Het tweede wat ik nog wil gaan doen is strenger zijn. Christian kwam hiermee aanzetten, had het nog niet eerder gehoord deze stage dus wil het toch nog even uitproberen. Ik liet nu te veel gebeuren. En als ik ‘boos’ ben mijn stem en adem laag houden, dan komt het veel beter over.
Hoop dat deze dingen er voor zorgen dat ik een leuke laatste les heb met mijn 28 erg drukke, maar toch wel hele leuke kinderen.

Stage 6 mei, 2 blokuren,,WAAH!

Kenza voelde zich vandaag niet zo lekker waardoor ik vanmorgen om 8 uur alleen in de bus zat op weg naar het Oosterlichtcollege. In de bus besloot ik om ook Kenza haar klas over te nemen. Ik en Kenza geven toch altijd dezelfde les dus nu zou ik de les gewoon 2x geven. Achteraf was 2 uur een blokuur toch wel een beetje veel maar het was wel heel erg leerzaam.

 

Wat gingen we doen?

Vervolg van de wereldreis. Vandaag aangekomen in Afrika. Ik vind het zelf een heel leuk onderwerp, spreekt mij zelf heel erg aan dus dat is dan sowieso wel heel leuk om te geven!

Ik begon de les met het voor en na klappen van een ritme. Om alvast er in te komen. Daarna kwam er een stukje uitleg met luistervoorbeelden over Afrikaanse muziek. Over de verschillen met westerse muziek, de instrumenten en natuurlijk over Paul Simon zijn album Graceland. Dit heb ik zo kort mogelijk proberen te houden. Daarna gingen we de drumdans doen uit muziek op maat vmbo 2. Hierin stonden 4 verschillende ritmes die ze dan in groepjes van 4 moesten spelen. Ieder kind uit het groepje een ander ritme. De ritmes waren best eenvoudig dus daarna moesten ze nog een eigen ritme schema maken en dit uit voeren. Dus precies hetzelfde als de drumdans alleen dan zelf bedacht.

 

Kenza haar klas.

Als eerste gaf ik les aan Kenza haar klas. Ik merkte dat ik dit wel wat moeilijker vond dan mijn eigen klas. Die ken ik al veel beter (ook al ken ik ze pas zo kort). Ik weet bij mijn eigen klas wie ik op welke manier aan moet pakken en hoe ik ze aan het werk krijg, daarnaast weet ik ook ongeveer wat hun niveau is. Hierbij had ik dat minder. Ik vond de les toch best lekker gaan. Ik was zelf wel tevreden alleen ik werd er niet echt blij van. Als ik voor mijn eigen klasje sta dan voel ik me echt op mijn plek en vind ik het zo leuk om les te geven. Hier moest ik echt soms denken: Oke, je mag best een keer lachen/glimlachen, je hoeft niet perse heel de tijd neutraal te kijken.. Haha.. Best moeilijk nog soms. Ik dacht dat ik dat altijd wel zou hebben, dat lachen, maar het was er gewoon niet echt.

Tips en tops van Gwen bij deze klas:

-Bij ritme klappen een duidelijkere puls meegeven. Ze hadden het soms niet helemaal te pakken.

-Interactie met de groep is goed

-Je bent best lang aan het woord in het begin voordat ze in groepen uiteen gaan. Dit kan wel maar geef ze dan opdrachten (vooral bij de nummers)àhad ik opgeschreven in mijn lesvoorbereiding maar gewoon compleet vergeten om dat te doen!

-Groepsindeling: Gaat goed!

-Ritmes oefenen: kun je ook eerst even klassikaal doornemen en ze dan in hun eigen groep laten oefenenàdit bij de 2^e les gedaan en dat werkte echt veel beter!

-Probeer tempo te houden bij het klassikaal spelen. Je merkt dat als het te lang duurt de klas onrustig wordt.

 

Mijn klas.

Dit vond ik beter gaan dan de klas van Kenza. Ik vind het (inmiddels) echt een leuke klas om les aan te geven. Ik ben meteen begonnen met een complimentje over de vorige les en dan ik echt verwachte dat het nu weer zo zou gaan. Daar reageerden ze tof op! De klas wist veel en vond het geloof ik ook echt interessant. Wel werd het echt een grote zooi toen ze met ritme instrumenten aan de slag moesten gaan. HELP!! Ik denk echt dat ik een gehoorbeschadiging op heb gelopen zo hard was het. Heb het echt een aantal keer stil moeten leggen omdat het echt niet ging. Ik kwam er achter dat ik speellessen toch echt wel erg moeilijk vind! Kinderen vinden die instrumenten gewoon erg interessant en als docent ben jij dan ineens veel minder interessant. Qua organisatie moet je veel doen en dat heb ik nog niet helemaal perfect in mijn hoofd zitten. Maar op zich ben ik gewoon tevreden over hoe het ging. Het werd een beetje een herrie maar ja.. Moet op z’n tijd ook wel even kunnen.

Tips en tops van Gwen:

-Goed gestart met de ritmes

-Goed de rust bewaard probeer dit vol te houden

-Let er op dat je duidelijke instructies blijft geven, wat moeten ze doen als ze een instrument hebben: hebben ze allemaal de opdracht goed begrepen denk je?

-Na de pauze: goede instructies

-De klas vindt het moeilijk om samen te werken zodra ze een instrument in handen hebben.

-Hoe kun je het beste presentaties evalueren?

 

Conclusie.

Het was eigenlijk een prima dagje. Hier en daar wat slordigheidfoutjes gemaakt. Ik vond het een leuke maar ontzettend vermoeiende dag. 2 blokuren les geven is stiekem toch wel erg lang!